
.
معمولن کلمه ی "فشار" در زمان ها و موقعیت هایی کاربرد پیدا می کند و اِعمال می شود که فرد یا افراد عامل ، به استیصال فکری دچار می شوند و یا در کل فاقد قوه ی تفکر و اندیشه هستند.
[ با خواندن دو سطر فوق اگر گمان می کنید که در این نقطه از متن می خواهم بلافاصله پس از این اشاره ی کوتاه و مختصر ، به یکی از بارزترین مصادیق کلمه ی "فشار" در جامعه ی خودمان بپردازم اشتباه می کنید. البته اینکه پس از خواندن دو سطر ابتداییِ این متن ، بلادرنگ عبارت "گروه فشار" به ذهن شما خوانندگان محترم متبادر شده است کاملن حق دارید. به خصوص در وجود ارتباطی بسیار لطیف بین عنوان این گروه و عبارات "استیصال فکری" و "فقدان اندیشه" کاملن حق با شماست اگر اولین و معروف ترین سردسته ی گروه فشار یعنی "شعبان بی مُخ" را به یادتان می آورد ].
.
و اما در حال حاضر در این قسمت از متن به کاربرد کلمه ی فشار در علم پزشکی می پردازیم. این کلمه در علم پزشکی و روانشناسی کاربردهای متعددی دارد از جمله زمانی که بیمار دچار مشکلات و امراض زیر می شود :
.
1 - فشار خون :
فشار خونِ بالا یک بیماری بسیار جدی ست که می تواند به بیماری های قلبی ، سکته ی مغزی و نارسایی کلیه منجر شود. اگر پیشگیری های لازم بکار نرود و حتی در طول مدتی که این بیماری تداوم دارد معالجات اساسی انجام نشود امکان فروپاشی و انهدام سیستم کلی بدنِ فردِ مبتلا صد در صد است.
فشار خون در حد "اعتدالِ" آن بسیار مفید است. چرا که نیرویی ست که توسط جریان خون به دیواره ی رگ های حیاتیِ پیکره وارد می شود تا خون در سراسر رگ ها و بدن جریان یابد و سلامتی کامل را در کل اندام برقرار سازد.
اما اگر نیرویی تخریب گر که از ناحیه هایی خارج از سیستم متعادل بدن با مصرف بی رویه ی غذاهای آلوده و آماده _ سس های غیر طبیعی ، سیب زمینی سرخ شده ، غذای کنسرو شده ، چیپس و پفک و سوسیس و کالباس _ به وجود می آید و عامل به وجود آمدن فشار خون بالاست ، به حیات خود در رگ های خونی ادامه دهد ؛ سرانجامی جز مرگی فرسایشی و عمدتن مرگی آنی برای کل سیستم نخاهد داشت.
در حالیکه این بیماری حتا در زمان ابتلا می تواند با ورزش ، تحرک ، کاهش وزن ، کاهش مصرف نمک(که اغلب مشاهده می شود این بیماران شور هر چیزی را در می آورند مثل تولید شوری های فصلی ، سالاد شور ، خیارشور و... ) ، رژیم غذایی و عدم مصرف کافئین و نیکوتین ؛ علاج پذیر باشد.
.
2 - آمپول فشار :
یکی از روش های بسیار قدیمی که امروزه دیگر به دلیل پیشرفت علم پزشکی در زایمان حیوانات و انسان ها کاربرد ندارد ، تزریق داروی اکسی توسین است که در اصطلاح عامِ آن به نام آمپول فشار شناخته شده است. دارویی که مدت ها پس از آگاهی از عوارض خطرناک آن برای نوزاد و برای مادر ، جای خود را متأسفانه به روشی بدتر از بد سپرد. یعنی سزارین.
خوشبختانه امروزه با توسعه ی علم پزشکی در عمل زایمان ، متخصصان به این نتیجه رسیده اند که کم خطرترین نوع زایمان ، هم برای مادران و هم برای نوزادان ، عمل زایمان طبیعی ست بدون استفاده از داروی اکسی توسین و تیغ جراحی سزارین. و اما متأسفانه در کشورهای جهان سوم و عقب افتاده ای مانند ایران ، هنوز در برخی از نقاط کشور به روش های متحجرانه ی سزارین و استفاده از آمپول فشار دست می یازند.
البته با توجه به عدم سیستم آموزشی مناسب برای مادران باردار مشاهده می شود که اغلب ، خودِ مادرانِ باردار ، پزشک یا مامای خود را تحت فشار قرار می دهند تا صرفن با توجه به تاریخ احتمالی زایمان ، تحت عمل سزارین قرار گیرند یا با استفاده از داروی اکسی توسین تحریک زایمانی انجام شود تا مبادا مجبور به تحمل درد بیشتری شوند. و گاه نیز دیده شده است که مادارانِ باردار از ترس و هراس خطر مرگ در حین حمل و یا در حین زایمان ، پیشنهاد عمل سزارین و یا استفاده از داروی فشار را خود به ماما یا پزشکشان می دهند. (!!)
.
3 - فشار قولنج
قولنج اصطلاحی ست که در مورد دردهای مبهم در نواحی مختلف بدن به کار میرود. در گذشته ، برای درد احشای داخل شکم نظیر کلیه نیز اصطلاحاتی مثل قولنج کلیوی بهکار میرفته است ، چنانکه در لغت نامه ی دهخدا نیز اصطلاح «قولنج» به صورت «دردی که غفلتن در ناحیه ی شکم خصوصن نواحی مجاور به قسمتهای مختلف قولونها حاصل شود» توضیح داده شده است.
امروزه اصطلاح قولنج بیشتر برای دردهای مرتبط با عضلات و مفاصل بهکار میرود. اصطلاح "قولنج شکستن" هم به معنی وارد کردن فشار به مفاصل به شکلی ست که باعث آزاد شدن صدایی کوتاه و خشک از آنها شود. (!!)
این کار معمولن درمورد فشار بر مفاصل انگشتان انجام میشود ، اگرچه برخی قولنج مفاصل بین مهرههای گردن یا پشت یا مفاصل بزرگتر مثل زانو و مچ دست و پا را نیز میتوانند بشکنند. (!!)
اگرچه علت ایجاد صدا از مفصلی که قولنجش میشکند با قطعیت مشخص نشده ، اما فرضیههای زیر برای آن مطرح شدهاند :
الف ـ حفره زایی در داخل مفصل : بر اثر ایجاد فشار منفی ، مایع درون مفصل دچار حفرههای ریزی میشود که به سرعت متلاشی میشوند و صدا ایجاد میکنند.
ب ـ پاره شدن استحکامات درون مفصلی
ج ـ کشیده شدن ناگهانیِ رباط های داخل مفصل
از بین مکانیسم های یاد شده ، احتمال وجود خطر مورد اول بیشتر است. محققان در سال ۱۹۷۱ نشان دادند که اِعمال کشش بر روی مفاصل سینوویال باعث میشود که گازهایی که در مایع درونمفصلی محلول بودهاند (ازجمله دیاکسید کربن !!) ، قابلیت انحلال خود را در این مایع به طور موقت از دست بدهند و حباب تشکیل دهند. سپس این حبابها متلاشی میشوند و صدای "تِقمانند"ی تولید میکنند. (!!)
برای اینکه مفصل بتواند دوباره چنین حالتی را تجربه کند ، زمانی لازم است تا گازها کاملن در مایع مفصلی حل شوند. در طول این مدت زمان ، اِعمال دوباره ی فشار باعث ایجاد صدا نخواهد شد. (!!)
اگرچه این باور در عامهٔ مردم وجود دارد که قولنج شکستن باعث آسیب به مفصل میشود و منجر به ابتلا به آرتریت میگردد ، اما شواهد علمی این فرضیه را تأیید نمیکنند.
مثال زیر برای آنکه بدانیم این روش هیچ عوارضی ندارد بسیار قابل توجه است :
دکتر دونالد آنگر (Donald Unger) ، در یک مطالعهٔ شخصی ، به مدت بیش از شصت سال قولنج مفاصل انگشتان دست راست خود را شکست. اما در مورد دست چپ خود این کار را انجام نداد. نتیجهٔ مطالعه ی وی حاکی از آن بود که آرتریت یا هیچ عارضه ی خاصی در دست راست وی ایجاد نشد.
دکتر آنگر به خاطر این مطالعه جایزه ی ایگنوبلِ سال ۲۰۰۹ را دریافت کرد.
.
4 - فشار روانی
.
... ادامه دارد ....

.
.
.